1.Пашты эжикче чая тикпес – мал-маган орта турбас апаар.
2. Пашты орунче чая тикпес – аас-дыл үнүп болур.
3. Сава артава – сава кижиден улуг (аъш-чем кудар саваны хүндүлээри ол)
4. Кыс кижи эт-херексел баспас – божуурда бергедеп болур.
5. Кижиден азы черден бижек албас – хай-бачыт келир
6. Бөрт албас – куду аастыг хеп багай дижир.
7. Херек чок черге аъш-чем, сүт төп болбас – аштаар.
8.Улуг-даа, бичии-даа орукка албаннавас – оруу шаптаараазынга кажан-на бир таваржыр.
9. Аржаан, кара суг бажы чүдеретпес, оъдун чулбас, ыяжын сыйбас, сугже багай чүве октавас – эм-дом болур ыдык суг килеңнезе, айыылдыг, аарыг-аржык болу бээр.
10. Кургаваан өл ыяшты сйып, кезип болбас – аарыгга таваржыр, азы назын кыскалаар.
11. Эм үнүш чыырда, төндүр албас, чамдыызын алырда чалбасрып дилээр, четтиргенин илередир.
12. Хам ыяш үревес, ооң кургаг будуктарын-даа албас.
13. Өгже кирерде идиин кактап, чөдүрүп медээ бээр – хенертен улусту меңнеди кире халып болбас.
14. Чаа божаан кижини караңгыда чааскаандырзын үндүрбес – белиңчи манап турар, меңнеп-коргуп болур, оон эмиг сүдү тыртына берзе, өпеяаы аштай бээр.
15. Дүне ыяш чарбас, аргажок чарар апарза, “кижи эъди аараан, ынчангаш чарып тур мен” дээр.
16. Ак чемни аргажок төгер ужур таварышса, кижи баспас черже меңней аарак, ышкындыр төгер.
17. Кижиге бижек, хачы ап бээрде, сывын ол кижиже көрүндүр сунар, бистиг шиш бажын кижиже көрүндүр сунмас.
18. Аңчы кижи онзагай чараш, өскелеринден ылгалдыг аң өлүрбес – ол оран ээзи бооп болур – оран килеңней бээр.
19. Оран кежиинге хоптактанмас, өйлей алыр.
20. Куш уязынга дегбес, чуургаларны
21. Кыс мен дээш кыяң болбас, оол мен дээш ойлук чок болбас.
22. Арагага сундулап болбас, араганың кырынга чам үнер.
23. Отче ажыг чүве кагбас – от чаяачы килеңней бээр.
24. Авазынга ажынып-хорадап, бак сөглеп, хол дээп болбас – кежии кудулай бээр.
25. Идик-хевин чуттуг бак эдилевес – хеп кежии кудулаар.
26. Отка көс кожая берген орза, ону ужур итпес төрелиң азы эжиң азы бир-ле кижи аалдап кел чыдары ол-дур.
27. От орну баспас – от чаяачы ыдык болур.
28. Бак чүве оштавас – ол хевээр бүде берип болур.
29. Амылыг амытан хинчектевес – ооң аар уржуу аймаанга кээр.
30. Каргыштыг кара аас этпес – кажан-бир салгалдарынга эглип келир.
31. Өгге олурган улустуң мурну-биле эртпес.
32. Бичии кижи улуг улус чугаазынга киришпес.
33. Аал өдээнге аъттыг шаппас.
34. Эжикти хак кылдыр хагбас.
35. Өгге алгырбас, сыгырбас, чараазын сыккырбас.
36. Өгге дыңналдыр кегирбес, улуй аарай эзевес, дыл ужулбас.
37. Өгнүң эргининге олурбас, будун дазалай азы хере теппес.
38. Хууңну доңгайтыр салбас.
39. Будун азып алгаш челдирбес.
40. Эр кижиниң, чаш кижиниң хевин артавас, баспас – хей-аъды кудулаар.
41. Эр кижи хой бажында думчук куйгазы чивес – аң чыт алыр, аңнаарга аайлашпас апаар.
42. Эр кижи баштың ийи кулак аразында “маадыр куйганы” чивес – кызаа черге айыылга таваржып болур.
43. Калбак чарын эъдин чааскаан чивес – аштырган кижи чарын кырынга дүжер.
44. Сайгыракты чааскаан чивес – чуртталганың хөй кырлаңнарынга аза берип болур.
45. Хачы, кыскаш аксы аңгаңнатпас – бөрү аксы малынга кээр. Черге салырда аксын хаггаш, салыр.
46. Кырыны боду чиггеш, үдүнден кажаага азып каар – мал кежиинге эки.
47. Мун-ээги дээрге эң мурнуку чолдак эъткир ээги ол. Ону бай ээги ээги дээр, ону өске кижиге бербес, боттары чиир.
48. Чаш уруг тудуп алгаш, өг, аал кезивес. Херек апарза, хаваанга хөө чаап аар, ол аза-буктан камгалал болур.
49. Кавайда чаш кижиниң чааскаандырзын өгге кагбас. Аргажок херек апарза, будунуң кырынга хачы азы согааш дажы салып каар.
50. Орун ээн ходурбас, аңаа багай чүве халдатпазы-биле хачы азы бижек салып каар.
51. Баштай ушкан эжин кыжырбас.
52. Артык чүве кижиден албас.
53. Кижиже боо, бижек арынмас – айыыл үнүп болур.
54. Кел чыткан кижиже уткуй бок-сак үндүрбес.
55. Дижин кыжыратпас – дүржок кижи ындыг дижир.
56. Сугну бооп балыктап болбас – кежии чайлаар.
57. Чок мен дээш чода карты чивес, бай мен дээш балдыр карты октавас.
58. Шары бажынга чүген сукпас (кедирбес).
59. Кежээ сүт, көс, бок үндүрбес.
60. Эзир куш – чоргаар чоруктуң демдээ, ону өлүрерге, сузу бастынар, чоргааралы кудулаар.
61. Хартыга куш – кашпагай чоруктуң демдээ, ону өлүрерге бут-даваны сынар
62. Хек – ыраажы куш, ону өлүрерге боску тунар, салгалдарындан ыраажы, хөгжүмчү кижи үнмес.
63. Торга куш – каас чоруктуң демдээ, ону өлүрерге үре-салгалдары самдар чурттаар.
64. Хамнаарак кушту өлүрген кижиге хам кижиниң каргыжы чедер.
65. Дээлдиген кушту өлүрерге чадаглаар, ол чылгы мал өттүнүп киштеп эдер куш-тур.

Материалды Национал ном саңының редактору
Момбулай Оралмаа Анчымаа Хертектиң
“Өгбе чагыы” деп номундан белеткеп бижээн.